Với vị trí địa lý nằm ở vùng khí hậu nhiệt đới nóng ẩm, những món ăn thanh mát là một phần không thể thiếu trong ẩm thực của người Việt, đặc biệt là đậu xanh. Những thông tin về đậu xanh có tác dụng gì hay một số bài thuốc từ đậu xanh hy vọng sẽ giúp bạn đọc tăng cường hơn sức khỏe của gia đình qua mùa nắng nóng.
1. Giá trị dinh dưỡng của đậu xanh
Từ xưa đến nay, đậu xanh đã được sử dụng trong rất nhiều món ăn từ dân dã đến cao cấp bởi giá trị dinh dưỡng tuyệt vời mà nó mang lại. Theo một số phân tích hàm lượng, trong khoảng 202gr đậu xanh luộc chứa các thành phần dinh dưỡng:
- Calo: 212
- Chất béo: 0,8g
- Protein: 14,2g
- Carb: 38,7g
- Chất xơ: 15,4g
- Folate (B9): 80% DV
- Mangan: 30% DV
- Magie: 24% DV
- Vitamin B1: 22% DV
- Photpho: 20% DV
- Sắt: 16% DV
- Đồng: 16% DV
- Kali: 15% DV
- Kẽm: 11% DV
*DV (Daily Value): Lượng tiêu thụ khuyến nghị hằng ngày
Ngoài các vitamin và khoáng chất trên, đậu xanh còn chứa nhiều vitamin B2, B3, B5, B6 ,E selen, flavonoid và carotenoid. Loại đậu này cũng chứa nhiều các loại axit amin thiết yếu như isoleucine, valine, lysine, phenylalanine, leucine, arginine…
2. Ăn đậu xanh có tác dụng gì?
Với những thống kê về mặt dinh dưỡng như trên, thật không quá khó để trả lời cho câu hỏi “đậu xanh ăn có tác dụng gì?”. Đối với cơ thể, khi ăn đậu xanh sẽ mang lại một số lợi ích như:
2.1. Dự phòng, ngăn ngừa một số bệnh mãn tính, ung thư, tăng cường hệ miễn dịch
Trong đậu xanh chứa nhiều chất chống oxy hóa lành mạnh như axit phenolic, flavonoid, axit caffeic, axit cinnamic… Các nghiên cứu trong ống nghiệm in vitro chỉ ra rằng các chất chống oxy hóa từ đậu xanh này có thể giảm sự phát triển ung thư ở phổi và dạ dày do gốc tự do; tăng cường hệ miễn dịch, giảm nguy cơ ung thư đại trực tràng, giảm tái phát u xơ tuyến tiền liệt. Hàm lượng cao chất xơ trong đậu xanh giúp hỗ trợ hệ thống tiêu hóa duy trì ổn định, giảm áp lực lên đường ruột, từ đó cũng phòng ngừa ung thư đại tràng và ung thư đường tiêu hóa.
2.2. Hỗ trợ giảm huyết áp, phòng ngừa bệnh tim
Với thành phần chất xơ cao có trong đậu xanh giúp làm giảm lượng cholesterol trong cơ thể bằng cách giảm bớt sự hấp thu chất béo, duy trì mức cholesterol trong mức cho phép. Thêm vào đó, kali và protein trong đậu xanh có thể ức chế các enzyme làm tăng huyết áp một cách tự nhiên.
2.3. Đậu xanh giúp hạn chế sốc nhiệt
Chè đậu xanh chắc hẳn đã trở thành món ăn yêu thích của không ít người. Ngoài cảm giác thanh mát, đặc tính chống viêm của đậu xanh còn giúp bạn ngừa sốc nhiệt, tăng nhiệt độ cơ thể, khát nước… Các nghiên cứu trên động vật cũng đã chỉ ra những chất chống oxy hóa vitexin và isovitexin trong đậu xanh có thể giúp bảo vệ tế bào khỏi các tổn thương do sốc nhiệt. Bên cạnh đậu xanh, bạn cũng không quên bổ sung đủ nước mỗi ngày để tránh hiện tượng mất cân bằng điện giải của cơ thể.
2.4. Hỗ trợ hệ tiêu quá, dạ dày, giảm cân
Chất xơ có nhiều trong đậu xanh có tác dụng hỗ trợ tăng tốc độ tiêu hóa thức ăn, giảm trào ngược axit dạ dày thực quản, trĩ, táo bón và loét tiêu hóa. Không những vậy, chất kháng tinh bột trong đậu xanh còn có ích cho lợi khuẩn đường ruột. Các lợi khuẩn này sẽ tiêu hóa kháng tinh bột và biến loại tinh bột này thành các axit béo chuỗi ngắn như butyrate có chức năng nuôi dưỡng các tế bào ruột già, tăng cường khả năng miễn dịch đường ruột và thậm chí làm giảm nguy cơ ung thư ruột già.
Đối với những người có mong muốn giảm cân, giữ dáng, khi ăn các loại đậu sẽ giúp cảm thấy no hơn 31% so với khi ăn mì ống hay bánh mì. Vậy nên, nhờ vào hàm lượng chất xơ cao của đậu xanh mà bạn có thể kiểm soát cơn đói và giảm lượng calo nạp vào, từ đó giảm cân dễ dàng hơn.
2.5. Bổ sung dinh dưỡng cho mẹ bầu, thai nhi
Ăn đậu xanh có thể cung cấp cho cơ thể mẹ bầu đến 80% lượng folate cần thiết hằng ngày (trên 202gr đậu xanh), chất sắt, protein, đa vitamin và chất xơ. Tuy nhiên, phụ nữ mang thai nên tránh ăn giá đỗ sống làm từ đậu xanh vì phương pháp sản xuất giá đỗ truyền thống có thể tiềm ẩn các vi khuẩn có hại gây viêm nhiễm.
Bên cạnh đó, axit folic trong đậu xanh hỗ trợ quá trình phát triển bào thai, có vai trò quan trọng trong sự phát triển của trái tim, não và hệ hô hấp của trẻ sơ sinh.
3. Những lưu ý khi ăn đậu xanh
Tuy không phải là tất cả nhưng một số người có thể gặp phải tác dụng phụ, hiện tượng dị ứng khi ăn đậu xanh.
Chất phytate – axit phytic liên kết với canxi, kẽm và các khoáng chất quan trọng khác và ngăn cản hấp thụ các chất này gây nên sự thiếu hụt dinh dưỡng.
Lectin là các protein gắn kết carbohydrate tìm thấy trong nhiều loại thực phẩm nhưng thường có trong các loại đậu, có thể gây cảm giác khó tiêu khi dung nạp quá nhiều. Tương tự acid phytic, nên nấu chín, mềm đậu xanh để giảm lượng lectin.
Đối với một số người, vỏ các loại đậu bao gồm cả đậu xanh, nếu không được nấu kỹ hoặc loại bỏ cũng gây ảnh hưởng không tốt tới hệ tiêu hóa.
4. Đậu xanh nên làm món gì?
Không chỉ quan tâm đậu xanh có tác dụng gì mà những món ăn từ nguồn thực phẩm giàu dinh dưỡng này cũng nhận được sự chú ý không nhỏ từ y học hiện đại đến Đông Y. Sau đây là một số gợi ý giúp bạn biến hóa hạt đậu xanh thêm nhiều lợi ích:
4.1. Trị say nóng, say nắng
Đậu xanh vo sạch, cho vào nồi, đổ nước đun sôi qua, chắt lấy nước, để nguội rồi uống. Tác dụng của nước đậu sẽ kém đi nếu nấu quá đục.
4.2. Trị tiêu khát, giải độc, nóng, lợi tiểu, thanh nhiệt, hạ khí.
Đậu xanh 100g xay nấu cháo cả vỏ cùng 200g gạo tẻ
4.3. Chữa bí tiểu do nóng
Đậu xanh 200g vo sạch nấu cháo cùng vừng 100g, trần bì 10g, chia 2 lần ăn trong ngày, dùng liền 5 ngày.
4.4. Phòng bệnh sởi
Đậu xanh 30g sắc cùng rễ cỏ tranh tươi 30g với 700ml nước, chia ra 3 phần uống trong ngày, dùng liên tục trong 3 ngày.
4.5. Hỗ trợ điều trị đái tháo đường
Nấu canh đậu xanh 200g cùng lê 2 quả và củ cải 250g ăn hàng ngày trong một liệu trình 10 ngày liên tục.
Đậu xanh là thực phẩm dinh dưỡng được sử dụng để chế biến nhiều món ăn. Bạn có thể sử dụng đậu xanh vào thực đơn hàng ngày hoặc chế biến thành các món ăn bài thuốc trị bệnh.
Theo dõi website Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec để nắm thêm được nhiều thông tin sức khỏe, kiến thức dinh dưỡng, làm đẹp để chăm sóc cho bản thân và những người thân yêu trong gia đình.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.